Του Υποπτεράρχου (Ο) ε.α. Δημητρίου Δρόσου (MBA, MSc, PM, MA, LLB, BSc) Μέλους ΔΣ/ΣΕΕΘΑ
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι μία
φονταμενταλιστική οργάνωση Ισλαμιστών που πρωτοεμφανίσθηκε στην Αίγυπτο
το 1928. Ξεκίνησε ως Πανισλαμικό, θρησκευτικό και κοινωνικό κίνημα με
στόχο την «επανίδρυση του Ισλάμ». Ανέπτυξε φιλανθρωπική δράση,
ακτιβιστική ιδεολογία, οργανωτική δομή, κοινωνικές υπηρεσίες,
νοσοκομεία, αθλητικούς συλλόγους, σχολεία, τζαμιά, ισλαμικά κέντρα. Σε
αυτό το σημείο μοιάζει στη δράση της με τη Hezbollah του Λιβάνου.
Διαθέτει ισχυρότατο ένοπλο σώμα (εθελοντικό) στην Παλαιστίνη. Έχει πέντε
θεμελιώδη συνθήματα.
- Ο Αλλάχ είναι ο τελικός στόχος
- Το Κοράνι έχει ισχύ όπως το Σύνταγμα
- Ο Προφήτης Μωάμεθ είναι ο Ηγέτης
- Η Jihad είναι ο Δρόμος
- Ο θάνατος για χάρη του Αλλάχ είναι η τελική επιθυμία των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Από την Αραβική Άνοιξη και μετά,
το θεμελιώδες σύστημα του γεωγραφικού υπερσυμπλόκου της
Rimland όπου
συστατικό μέρος του τελευταίου αποτελεί η Μέση Ανατολή, η Βόρειος Αφρική
και η Ανατολική Μεσόγειος, εισήλθαν σε περίοδο αστάθειας. Υποσυστήματα
όλου του συμπλόκου είναι και οι Σουνιτικές Αραβικές Χώρες, με ειδικό
βάρος η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία. Την Αραβική Άνοιξη ακολούθησε ο Ισλαμικός Χειμώνας με
αλεπάλληλους εμφυλίους (Συρία, Λιβύη, Υεμένη, Σουδάν, Μπαχρέϊν,
Σομαλία). Σε αυτή την αστάθεια οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι διαδραμάτισαν
καίριο ρόλο.
Ποιά κράτη στηρίζουν σήμερα την εν λόγω αδελφότητα; Η Τουρκία, το Κατάρ, το Πακιστάν. Ο ίδιος ο Recep Tayyip Erdoğan
αποτελεί μέλος της Αδελφότητας. Στην αστάθεια αυτή πρέπει να
προσθέσουμε την αποσταθεροποιητική πολιτική της Τουρκίας (στο Κουρδικό,
τις επεμβάσεις στο Afrin, στην Idlib, Jarablus, Βόρεια Συρία, Λιβύη),
όπου δημιούργησαν στον ευρύτερο χώρο της Μέσης Ανατολής και Ανατολικής
Μεσογείου ακόμη μεγαλύτερες γεωπολιτικές ανισορροπίες.
Το 2012 κατάφεραν οι Αδελφοί
Μουσουλμάνοι και εξέλεξαν στην Αίγυπτο τον Mohamed Morsi. Αρχικά
υποσχέθηκε μετριοπαθή ισλαμιστική ατζέντα με σεβασμό των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων αλλά στη συνέχεια άρχισαν να αποκαλύπτονται οι προθέσεις της
οργάνωσης. Η Αδελφότητα υποσχέθηκε «Αιγυπτιακή Αναγέννηση με Ισλαμικά
θεμέλια», το οποίο σήμαινε απεριόριστες εξουσίες και ακραία φιλοϊσλαμική
πολιτική. Η δράση τους στην Αίγυπτο κατεστάλη από τον Abdel Fattah
el-Sisi, ο οποίος φυλάκισε τον ηγέτη τους Mohamed Morsi, όπου ο
τελευταίος απεβίωσε στη φυλακή στις 19 Ιουνίου 2019. Ο Recep Tayyip Erdoğan
τον χαρακτήρισε «Μάρτυρα» και ο Εμίρης του Κατάρ εξέφρασε τη «βαθειά
του θλίψη». Η τζιχαντιστική ανταρσία συνεχίζεται έως σήμερα στην Αίγυπτο
τόσο από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους αλλά και από την Al- Qaeda το
παρακλάδι της στο Σινά (Sinai Peninsula). Η Μουσουλμανική Αδελφότητα
πέραν του Αιγυπτιακού καθεστώτος, έχει στοχοποιήσει τους Κόπτες της
Αιγύπτου (10% με 12% περίπου του πληθυσμού των 96.000.000 Αιγυπτίων) και
κατά διαστήματα τους ξένους τουρίστες.
Στη Συρία, ο εμφύλιος ξεκίνησε από την
πόλη Homs, όπου πάλι οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι πρωτοστάτησαν για την
ανατροπή του κοσμικού Μπααθικού καθεστώτος του Assad. Αρκετές σκληρές
τζιχαντιστικές οργανώσεις στο Συριακό εμφύλιο ανήκουν στο δόγμα των
Αδελφών Μουσουλμάνων.
Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι θεωρούνται ως τρομοκρατική οργάνωση
από το Μπαχρέϊν, την Αίγυπτο, τη Συρία, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία,
τα ΗΑΕ. Οι ΗΠΑ εκδήλωσαν πρόθεση να τους χαρακτηρίσουν τρομοκράτες αλλά
ακόμη δεν το έχουν πράξει. Η οργάνωση επιμένει ωστόσο ότι είναι ειρηνική
οργάνωση και ότι καταδικάζει τη βία.
Ο Σουνιτικός Αραβικός κόσμος βρίσκεται σε
αντιπαράθεση με τους Σιΐτες και φυσικά με την αίρεση των Αδελφών
Μουσουλμάνων. Εξαίρεση στους Σουνίτες αποτελούν η Τουρκία και το Κατάρ
οι οποίοι στηρίζουν πλήρως την εν λόγω οργάνωση. Αυτός είναι και ένας
βασικός λόγος που η Αίγυπτος, η Ιορδανία, τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία, το
Κουβέϊτ, το Μπαχρέϊν, το Ομάν (Σουνιτικές χώρες) της Μέσης Ανατολής με
Δυτικό γεωπολιτικό προσανατολισμό, είναι σε ανοικτή αντιπαράθεση με την Τουρκία και το Κατάρ.
Συνοπτικά η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή σε σχέση με την Αδελφότητα έχει ως εξής:
Το Κατάρ ως αντίπαλο Σουνιτικό κράτος
ανταγωνίζεται τη Σαουδική Αραβία στην άσκηση επιρροής. Συνεκμεταλλεύεται
το κοίτασμα South Persian North Field με το Ιράν στον Περσικό Κόλπο,
συνεπώς προστίθεται και άλλος λόγος (Σιΐτες) για την αντιπαλότητα με τη
Σαουδική Αραβία. Το «Σιϊτικό τόξο», έχει στόχο
τον έλεγχο της ισχύος στη γεωγραφικά περιοχή που ονομάζομε «Περσικό
Κόλπο», τα στενά του Ορμούζ που ελέγχουν την έξοδο στον Ινδικό. Οι
Μοναρχίες της Αραβικής Χερσονήσου το θεωρούν ως απειλή (πλην του Κατάρ). Το
Κατάρ διαδραματίζει καίριο ρόλο στην αίρεση των Αδελφών Μουσουλμάνων
χρηματοδοτώντας μέσω της Αδελφότητας επενδύσεις στην Τουρκία.
Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι δρούν σε Αίγυπτο, Παλαιστίνη και Συρία ως αποσταθεροποιητικός παράγων. Πολλά
από τα ηγετικά στελέχη της Al Qaeda (Οσάμα Μπιν Λάντεν, Αϊμάν Αλ
Ζαουάχρι) σε νεαρή ηλικία είχαν στρατολογηθεί από την οργάνωση.
Είναι γνωστή η έχθρα της Τουρκίας με
τους Άραβες, ένεκα Οθωμανικής καταπίεσης και βεβαίως η αντιπαλότητα με
τις δύο προεξάρχουσες δυνάμεις του Σουνιτικού Αραβισμού, τη Σαουδική
Αραβία και την Αίγυπτο. Σε αυτή πρέπει να προσθέσουμε πλέον και τους
Αδελφούς Μουσουλμάνους, ενώ με τη βάση των
Τούρκων στο Κατάρ (νότια της Ντόχα) και τη διμερή συμφωνία ασφάλειας που
υπεγράφη, ο στόχος ήταν να αντιμετωπίσουν “κοινούς εχθρούς”. Ποιούς
άραγε;
Οι Μοναρχίες της Αραβικής Χερσονήσου
θεωρούν ότι η Τουρκία και το Κατάρ λόγω των σχέσεών τους με τους
Αδελφούς Μουσουλμάνους δρουν αποσταθεροποιητικά στην Αραβική Χερσόνησο
αλλά και στην Αίγυπτο. Αποσταθεροποιητικά δρουν και οι Houthis στην
Υεμένη με τη στήριξη των Ιρανών, και με συνεχείς επιθέσεις στη Σαουδική
Αραβία (επίθεση στην Aramco).
Η Άγκυρα είναι σε ανοιχτή σύγκρουση με την Αίγυπτο
προσβάλλοντας τον Abdel Fattah-el-Sisi συνεχώς, επειδή μάχεται τους
Τζιχαντιστές του Σινά και τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ενώ και οι
σχέσεις της με τη Σαουδική Αραβία είναι κακές. Η Σαουδική Αραβία
και τα ΗΑΕ πίεσαν το Κατάρ να τερματίσει τη συνεργασία με την Άγκυρα και
έθεσαν το Κατάρ υπό αποκλεισμό στα μέσα του 2017. Η Τουρκία απάντησε
αναπτύσσοντας περισσότερα στρατεύματα στη χώρα και οδηγώντας σε
περαιτέρω ψυχρότητα τις σχέσεις Άγκυρας και Ριάντ.
Το δόγμα Davutoğlu
περί “στρατηγικού βάθους” όπου σύμφωνα με αυτό η Τουρκία δεν είναι
περιφερειακή δύναμη αλλά «Κεντρική Δύναμη» πολλαπλών ταυτοτήτων, αγγίζει
πλέον όλη τη διπλωματική σκηνή της Τουρκίας και όλα τα κόμματα, άλλο
λιγότερο και άλλο περισσότερο, προκαλώντας τριβές με όλους της τους γείτονες αλλά και περιφερειακά.
Μήπως η αλαζονεία του Σουλτάνου και οι τριβές με τον Αραβικό Σουνιτικό
Κόσμο (πλην Κατάρ), οδηγούν σε αξιοποίηση στρατηγικών πλεονεκτημάτων για
την Ελληνική πλευρά που πρέπει να τα εκμεταλλευτεί κατάλληλα;
