Ο πνευμονιόκοκκος αποτελεί βασικό αίτιο πνευμονίας. Είναι gram θετικός κόκκος, που αναπτύσσεται σε ζεύγη και προκαλεί α αιμόλυση σε αιματούχο άγαρ. Ειδικά ένζυμα, που υπάρχουν στο εξωτερικό περίβλημα του μικροβίου καθιστούν τον πνευμονιόκοκκο ιδιαίτερα ανθεκτικό, κατά την επίθεση των λευκών αιμοσφαιρίων και άλλων παραγόντων άμυνας του οργανισμού. Η αντίσταση, παρά ταύτα, ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Η συχνότητα των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων είναι ιδιαίτερα υψηλή, σε βρέφη και μετά την ηλικία των εξήντα ετών. Οι σοβαρές εκδηλώσεις της νόσου αυξάνονται σημαντικά κατά τον Χειμώνα.
Αρχικώς το μικρόβιο αποικίζει τον ρινοφάρυγγα. Η μετάδοση γίνεται με την αναπνοή και με μολυσμένα αντικείμενα.