Έπειτα από 24 χρόνια, επιχειρείται ουσιαστική μεταβολή στην εσωτερική λειτουργία του δικαστικού σώματος, με ρυθμίσεις που επιβάλλουν σε δικαστές και εισαγγελείς ακόμα και περικοπή μισθού αν καθυστερούν στην έκδοση των αποφάσεων, ενώ για πρώτη φορά σπάει το ταμπού της δικαστικής επετηρίδας και προβλέπονται προαγωγές με μόνο κριτήριο την αξιοκρατική επιλογή.
Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο συζητήθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, αναμένεται να δοκιμάσουν τις σχέσεις της κυβέρνησης με το δικαστικό σώμα, καθώς ήδη έχουν εκδηλωθεί αντιδράσεις στις επιχειρούμενες μεταβολές.
Οι σημαντικότερες τομές, που επιχειρούνται με τις αλλαγές στον Κώδικα Οργανισμού των Δικαστηρίων, είναι εκείνες που αφορούν την απόδοση δικαστών και εισαγγελέων. Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι οι δικαστές και οι εισαγγελείς που καθυστερούν να εκδώσουν αποφάσεις και γενικά να ανταποκριθούν με ταχύτητα στις υποχρεώσεις τους θα έχουν συνέπειες, με πρώτη εκείνη της περικοπής του μισθού τους και των θερινών τους διακοπών. Η περικοπή του μισθού θα γίνεται με πρωτοβουλία εκείνου που διευθύνει το δικαστήριο ή την εισαγγελία του ανώτερου βαθμού από εκείνον που υπηρετεί ο δικαστής που καθυστερεί.
Επίσης, οι δικαστές και οι εισαγγελείς που δεν θα διεκπεραιώνουν την εργασία που τους έχει ανατεθεί -έκδοση αποφάσεων, βουλευμάτων και λοιπά- μέσα σε συγκεκριμένες προθεσμίες, δεν θα μπορούν να προαχθούν. Οι καθυστερήσεις αυτές θα σημειώνονται στον υπηρεσιακό τους φάκελο και θα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη όταν θα κρίνονται για προαγωγή στον επόμενο βαθμό. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, τα χρονικά περιθώρια που τίθενται είναι το αργότερο έξι μήνες για να εκδοθεί απόφαση, ενώ για υποθέσεις επείγουσες, όπως τα ασφαλιστικά μέτρα, οι δικαστές οφείλουν μέσα σε ένα μήνα να έχουν αποφανθεί. Ανάλογες σφιχτές προθεσμίες προβλέπονται και για τους εισαγγελείς.
Σημαντική είναι και η ρύθμιση που προβλέπει ότι δεν μπορεί να είναι το μόνο κριτήριο προαγωγής, ειδικά στους ανώτατους βαθμούς, η δικαστική επετηρίδα. Ετσι ένα ποσοστό 20% εκείνων που προάγονται στα ανώτατα δικαστήρια, αλλά και σε θέσεις προέδρων Εφετών και εισαγγελέων Εφετών, θα επιλέγεται με μόνο κριτήριο την ικανότητα και τις εξαίρετες επιδόσεις και όχι τη θέση στη δικαστική επετηρίδα. Παράλληλα, αλλάζει το σύστημα μεταθέσεων των δικαστών και των εισαγγελέων, καθώς δίδεται η δυνατότητα στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, με μόνο κριτήριο τις υπηρεσιακές ανάγκες, να μεταθέτει δικαστές, έστω κι αν δεν έχουν κάνει οι ίδιοι σχετική αίτηση. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν οι ρυθμίσεις με τις οποίες στο εξής οι κανονισμοί των δικαστηρίων θα εγκρίνονται από τις Ολομέλειες του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δικών που προσδιορίζονται, αλλά και των υποθέσεων που αποφασίζεται να δικαστούν κάθε ημέρα από τα δικαστήρια όλης της χώρας.
Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει επίσης την παράταση του ωραρίου των δικαστηρίων, την αλλαγή του τρόπου εκδίκασης των εργατικών διαφορών και την έκδοση των συναινετικών διαζυγίων με διαδικασίες-εξπρές. Από εδώ και στο εξής με γραπτή συμφωνία των δύο πλευρών στο Ληξιαρχείο (ιδιωτικό συμφωνητικό) και με υποχρεωτική παρουσία δικηγόρου, θα επέρχεται η συναινετική λύση του γάμου, χωρίς να υφίσταται πλέον δεύτερη συζήτηση στο δικαστήριο.
Η Καθημερινή (Ιωάννα Μάνδρου)
