ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΟΜΙΛΙΑ ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑ
ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΝΔ(7-11-2009)
Κύριε Πρόεδρε, Νεοδημοκράτισσες και Νεοδημοκράτες,
Βρίσκομαι σήμερα εδώ μπροστά σας με συγκίνηση, όχι για να σας μιλήσω για τα λάθη που έγιναν, όχι απλώς για να σας αναλύσω τις ιδέες και τα σχέδιά μου ή να σας μιλήσω για μένα.
Βρίσκομαι εδώ σήμερα μπροστά σας να σας μιλήσω με δυο λέξεις. Ελπίδα και προοπτική. Χειροπιαστή ελπίδα και συγκεκριμένη προοπτική.
Γιατί σε δύσκολες στιγμές, μετά από μια βαριά ήττα, πρώτα πρέπει να αναθαρρήσει η δική μας η ψυχή. Μετά πρέπει να ξεκαθαρίσει το μυαλό μας και...
να συνεννοηθούμε μεταξύ μας και ύστερα πρέπει να ενώσουμε τις προσπάθειές μας για να ανατρέψουμε την κατάσταση, για να μετατρέψουμε την ήττα σε αφετηρία εκκίνησης και εφαλτήριο αντεπίθεσης.
Όχι απλώς για να κερδίσουμε ό,τι χάσαμε, αλλά για να καταφέρουμε όσα μαζί μπορούμε. Και εμείς μπορούμε πολλά περισσότερα απ’ όσα χάσαμε. Μπορούμε όχι απλά να ανασυγκροτηθούμε, όχι μόνο να επανέλθουμε σε τροχιά εξουσίας, όχι μόνο να βρεθούμε ξανά στην κορυφή.
Μπορούμε να αλλάξουμε την Ελλάδα. Μπορούμε να απελευθερώσουμε τη δημιουργικότητα του λαού μας. Μπορούμε να δώσουμε νέα πνοή στη Δημοκρατία που η δική μας η παράταξη στέριωσε υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1974 και θα γίνουμε καλύτεροι. Και θα γίνουμε καλύτεροι. Θα κάνουμε τη Νέα Δημοκρατία καλύτερη και μεγαλύτερη. Θα πάμε την Ελλάδα ψηλότερα, πολύ ψηλότερα. Μπορούμε.
Σίγουρα δεν φτάσαμε στο αποτέλεσμα των εκλογών τυχαία. Αλλά εδώ σήμερα δεν βρισκόμαστε για να γκρινιάξουμε. Τις απόψεις μας λίγο-πολύ τις είπαμε για τα αίτια της ήττας. Από εκεί και πέρα πρέπει να μιλήσουμε για τις προοπτικές της αναγέννησής μας.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να πάψουμε να κρύβουμε τις ιδέες μας. Να πάψουμε να φοβόμαστε μην μας κακοχαρακτηρίσουν οι αντίπαλοί μας. Να ξαναβρούμε την ιδεολογική μας ταυτότητα. Να σκύψουμε και πάλι στις διαχρονικές μας αξίες. Να τις αναδείξουμε, να τις κάνουμε σημαία μας, να κερδίσουμε την κοινωνία.
Ελευθερία, αξιοπρέπεια, κοινωνική δικαιοσύνη, αξιοκρατία, ισονομία, δημοκρατία, πατρίδα, είναι αξίες και ιδανικά που τα ενστερνίζεται απόλυτα το σύνολο της κοινωνίας. Τα κουβαλάει μέσα της.
Ο ελληνικός λαός είναι άλλωστε βγαλμένος από αγώνες ελευθερίας και δημοκρατίας, είναι γαλουχημένος, ζυμωμένος με αγώνες ελευθερίας και δημοκρατίας. Αυτή είναι η δύναμή του και πρέπει να αξιοποιηθεί.
Δεν είναι εμμονές που πρέπει να ξεριζωθούν. Τις αξίες αυτές ο λαός τις κρατάει βαθιά στην ψυχή του και περιμένει από εμάς ιδιαίτερα να τις υπερασπιστούμε όταν ο οποιοσδήποτε τις προσβάλλει, τις νοθεύει, τις διαστρεβλώνει.
Κι όταν μας βλέπει να υπερασπιζόμαστε τις αρχές και τις αξίες εκείνες που έκαναν την Ελλάδα μεγάλη, που έκαναν αυτή την παράταξη μεγάλη, τότε του δίνουμε κουράγιο. Δεν θα μας γυρίσει την πλάτη.
Δεν αρκεί όμως να επανέλθουμε στις διαχρονικές μας αξίες. Πρέπει να τις συνθέσουμε μαζί με τις πιο σύγχρονες, φιλελεύθερες ιδέες, οι οποίες κάποτε κι αυτές στην Ελλάδα γεννήθηκαν και στην Ευρώπη αναγεννήθηκαν υπό την επιρροή του ελληνικού πνεύματος και σήμερα παντού στον κόσμο θριαμβεύουν.
Κι αυτές σήμερα διστάζουμε να τις παρακολουθήσουμε και καμιά φορά φοβόμαστε να τις υπερασπιστούμε. Ιδέες όπως η ανταγωνιστικότητα, η διάχυση ευκαιριών, ο ρόλος της μεσαίας τάξης και βέβαια η αγάπη για την πατρίδα.
Αγαπάμε τον τόπο μας, αλλά δεν είμαστε περίκλειστοι και περίφοβοι, είμαστε οικουμενικοί, ανοίγουμε τα φτερά μας σε όλο τον κόσμο, όπως πάντα έκαναν οι Έλληνες στις μεγάλες τους στιγμές. Άλλωστε το ελληνικό πνεύμα είναι οικουμενικό.
Παρακολουθούμε λοιπόν αυτά που γίνονται στον υπόλοιπο τον κόσμο και τι διαπιστώνουμε; Ότι παντού, πριν ξεσπάσει η πρόσφατη κρίση και πολύ περισσότερο αφότου ξέσπασε, όλη η δημόσια συζήτηση σε αυτές τις χώρες γίνεται ακριβώς για τις έννοιες.
Για την ανταγωνιστικότητα κόντρα στη λογική του κρατισμού που πνίγει την οικονομία και τη δημιουργικότητα των κοινωνιών, για τη διάχυση ευκαιριών και ευημερίας, κόντρα στη λογική των στρεβλώσεων των αγορών των ολιγοπωλίων και των καρτέλ, που δεν δίνουν ευκαιρίες στους πολλούς και δεν αφήνουν την ανάπτυξη να φτάσει παντού, ώστε τελικώς να ευημερούν οι αριθμοί και να δυστυχούν οι άνθρωποι.
Για τη μεσαία τάξη, που μόνον όταν είναι ακμαία και δημιουργική μπορεί να εξασφαλίζει αυτή τη διάχυση ευκαιριών προς τα κάτω και ευημερίας στην υπόλοιπη οικονομία. Και για την αγάπη για την πατρίδα, που είναι προϋπόθεση Δημοκρατίας, κοινωνικής δικαιοσύνης και ανάπτυξης, κόντρα στη λογική της ισοπέδωσης των λαών, κόντρα στη λογική της μετατροπής ιστορικών λαών σε πληθυσμούς χωρίς ταυτότητα.
Αυτά όλα εμείς πρέπει να τα ανακαλύψουμε ξανά, πρέπει να τα κάνουμε μαγνήτη, για να κερδίσουμε την κοινωνία. Δεν μπορεί συμμαχητές και συμμαχήτριες αλλού οι σύγχρονες φιλελεύθερες ιδέες να κερδίζουν τις κοινωνίες, δεν μπορεί αλλού, παντού, οι σοσιαλιστές να βρίσκονται σε υποχώρηση κι όπου κυβερνούν ακόμα κεντροαριστερά κόμματα αυτό να οφείλεται στο ότι έχουν προσχωρήσει και αυτά σε φιλελεύθερες ιδέες, κι εδώ στην Ελλάδα να υφιστάμεθα τις συνέπειες μιας βαριάς ήττας σαν να είναι πρόβλημα οι ιδέες μας οι ιδέες, για τις οποίες ηττηθήκαμε.
Είναι λοιπόν στο χέρι μας με αυτές τις ιδέες η ήττα να μετατραπεί σε σύντομη παρένθεση, αρκεί να δείξουμε τις ιδέες μας, να διορθώσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να είμαστε κοντά στον απλό τον οπαδό μας. Τότε θα μπούμε και μόνον τότε δυναμικά σε τροχιά εξουσίας.
Αυτή λοιπόν η σύνθεση των διαχρονικών αξιών με τις πιο σύγχρονες φιλελεύθερες ιδέες, είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ και απαραίτητη όσο ποτέ και είναι αυτό που ονομάζουμε κοινωνικό φιλελευθερισμό, που συνοψίζεται σε ένα όραμα με τέσσερα προτάγματα: Ανταγωνιστικότητα παντού, διάχυση της ανάπτυξης παντού, ευκαιρίες για όλους, ευημερία για όλους.
Είναι ένα όραμα που παντρεύει την πατρίδα με την ανταγωνιστικότητα, γιατί μόνον ένας λαός που αγαπά τον τόπο του μπορεί να επενδύει στο μέλλον του και μόνον ένας λαός που είναι υπερήφανος για τον εαυτό του μπορεί να διεκδικεί και να κερδίζει επιτυχίες στο διεθνή στίβο, στις διεθνείς αγορές, στη διεθνή καλλιτεχνική δημιουργία, στην έρευνα, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, παντού.
Παντρεύει ακόμα την ανάπτυξη με την κοινωνική δικαιοσύνη, γιατί αληθινή ανάπτυξη υπάρχει, μόνον όταν η επιτυχία ενός κλάδου συμπαρασύρει και τους άλλους κλάδους και η ευημερία κάποιων δημιουργεί ευκαιρίες για την ευημερία πολλών περισσότερων.
Και ανάπτυξη δεν γίνεται σε βάρος των πολλών, αλλά σε όφελος της κοινωνίας και μαζί με τους οικονομικούς δείκτες τότε ευημερούν και οι άνθρωποι και προστατεύεται το περιβάλλον, φυσικό και πολιτιστικό και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής και υπάρχει πολιτιστική άνθιση.
Αυτή η διάχυση, αυτό το πάντρεμα ανάπτυξης και κοινωνικής δικαιοσύνης, κάνει την ανάπτυξη διαχρονική και βιώσιμη, δηλαδή οδηγεί στην κρίσιμη λέξη «αειφορία», μια έννοια που συνδυάζει το περιβάλλον με την ανταγωνιστικότητα, με την ανάπτυξη και τη διατηρησιμότητά της. Δηλαδή να μπορεί να αυτοτροφοδοτείται, γιατί πραγματική ανάπτυξη πέραν των άλλων είναι εκείνη η οποία αυτοτροφοδοτείται.
Η αειφορία λοιπόν είναι μια έννοια που χρησιμοποιείται ήδη παντού στην Ευρώπη, αλλά παραμένει εδώ ακόμα άγνωστη. Είναι η απάντηση της Κεντροδεξιάς στις αοριστίες των Σοσιαλιστών περί «πράσινης ανάπτυξης», που όπως έχει ήδη φανεί δεν είναι ούτε πράσινη, ούτε καν ανάπτυξη.
Κι ακόμα πρέπει να παραμερίσουμε φθαρμένα στερεότυπα. Που μας ταλαιπώρησαν πολύ τα τελευταία χρόνια και που επικαλούνται την παγκοσμιοποίηση, για να παρουσιάσουν τον εφιάλτη του George Orwell, ως πανανθρώπινο ιδανικό. Όπου καταργείται η αυτοδιάθεση των λαών, καταργούνται τα εθνικά κράτη και ισοπεδώνονται οι πολιτισμοί. Και ενώ μιλάμε για τα Ηνωμένα Έθνη ως πηγή διεθνούς νομιμότητας, κάποιοι έχουν βαλθεί, κι είναι πάρα πολλοί αυτοί στην Ευρώπη και παντού, να αποδομήσουν τα έθνη. Όμως άλλο πράγμα η συνεργασία των λαών, άλλο πράγμα η κοινή τους ανάπτυξη και η πολιτική τους σύγκλιση, και άλλο πράγμα, τελείως διαφορετικό, η ισοπέδωση της πολιτικής τους πολιτιστικής προσωπικότητας. Αυτή η ισοπέδωση βρήκε κάποια στιγμή οπαδούς σε όλους τους πολιτικούς χώρους. Τώρα πιστεύω δεν ελκύει πια κανέναν.
Στη ζωή μου, φίλες και φίλοι, είχα την τύχη, είχα την τιμή να γνωρίζω από κοντά μεγάλες προσωπικότητες, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Αντρέα Λεντάκη. Κι απ’ τον Francois Mitterrand μέχρι τη Margaret Thatcher. Τι κοινό είχαν όλες αυτές οι τόσο διαφορετικές προσωπικότητες; Την αγάπη για την δική τους την πατρίδα. Πρώτος εγώ πριν λίγους μήνες, όταν βρισκόμουν ως Υπουργός Πολιτισμού στα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης, είπα ότι ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα. Αλλά θέλω και τα παιδιά μας να νιώθουν υπερήφανα για την οικουμενικότητα της Ελλάδας και του πολιτισμού μας. Αν πάψουμε να νιώθουμε υπερήφανοι για τον πολιτισμό μας, δεν θα γίνουμε πιο κοσμοπολίτες. Δεν θα γίνουμε παρά μόνο περιθωριακοί στον διεθνή στίβο.
Δεν ξέρω κανέναν λαό με παγκόσμια αναπτυξιακά επιτεύγματα, που να μη νιώθει εθνική υπερηφάνεια και αυτοπεποίθηση. Έζησα πολλά χρόνια στο εξωτερικό. Γνώρισα ανθρώπους σημαντικούς ως φοιτητής, ταξιδιώτης, Υπουργός, ή Ευρωβουλευτής. Βίωσα τη δύναμη του ελληνισμού ως πολίτης του κόσμου. Πιστέψτε με. Εμείς οι Νεοδημοκράτες είμαστε πιο κοσμοπολίτες από εκείνους που ορκίζονται στη παγκοσμιοποίηση και δεν έχουν ιδέα τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο. Είμαστε πιο εκσυγχρονιστές, αληθινοί εκσυγχρονιστές απ’ όσους μένουν προσκολλώμενοι σε παρωχημένα στερεότυπα που έχουν χρεοκοπήσει παντού. Και είμαστε πιο Ευρωπαίοι απ’ όσους επικαλούνται την Ευρώπη ως πρόσχημα για να διαλύσουν τα εθνικά κράτη και να ισοπεδώσουν πολιτισμούς.
Ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μεγάλο ιστορικό στοίχημα σύγκλισης κρατών, εθνών, πολιτισμών. Το επαναλαμβάνει ο Πατριάρχης της Ενωμένης Ευρώπης, ο σοσιαλιστής Ζακ Ντελόρ. Ότι η Ευρώπη σέβεται τα εθνικά κράτη, ότι η διάλυση των λαών ουδέποτε υπήρξε μέρος του σχεδίου τους για την Ενωμένη Ευρώπη. Καιρός λοιπόν να γίνουμε σύγχρονοι Ευρωπαίοι κεντροδεξιοί και καιρός να νιώθουμε υπερήφανοι για τις δικές μας κεντροδεξιές ιδέες. Γιατί ο κοινωνικός φιλελευθερισμός δεν είναι απλά δυο λέξεις. Είναι ανοιχτή ιδεολογία, δεν είναι κλειστό δόγμα. Επιτρέπει συνθέσεις. Δεν οδηγεί σε αποκλεισμούς. Αλλά δίνει και σαφή πυξίδα για να κινηθούμε μπροστά. Δεν μας καθηλώνει σε στερεότυπα ή σε αποτυχημένα ιστορικά μοντέλα.
Και κάτι ακόμα. Είναι η επίκαιρη εκδοχή του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού, που αποτέλεσε τη μεγάλη παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ας θυμηθούμε τι μας έλεγε στην ιδρυτική διακήρυξη της Νέας Δημοκρατίας τον Οκτώβρη του ’74. «Η Νέα Δημοκρατία είναι η πολιτική παράταξη που ταυτίζει το έθνος με τον λαό, την πατρίδα με τους ανθρώπους της, την πολιτεία με τους πολίτες της, την εθνική ανεξαρτησία με τη λαϊκή κυριαρχία, την πρόοδο με το κοινό αγαθό, την πολιτική ελευθερία με την έννομη τάξη και την κοινωνική δικαιοσύνη».
Κάποιες φορές το παρελθόν μας εντυπωσιάζει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του. Μόνο κακόπιστοι θα μπορούσαν να αρνηθούν ότι οι φράσεις αυτές είναι πιο ανθεκτικές και πιο άθραυστες και πιο επίκαιρες σήμερα απ’ ό,τι όταν γράφτηκαν για πρώτη φορά.
Φίλες και φίλοι,
Είχα την τύχη να μπω σ’ αυτή την παράταξη σε πολύ νεαρή ηλικία και να θητεύσω μεταξύ άλλων δίπλα σε δύο μεγάλους ηγέτες. Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ευάγγελο Αβέρωφ. Ο Αβέρωφ με έμαθε να πατάω γερά στις ακλόνητες και διαχρονικές αξίες. Όπως τότε που πούλησε την περιουσία του σε δύσκολα χρόνια. Πούλησε τις αμυγδαλιές στα Τρίκαλα για να κρατήσει όρθια τη Νέα Δημοκρατία. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μου έμαθε να κοιτάω μακριά, πέρα απ’ τις εφήμερες δυσκολίες, πέρα από γεωγραφικά όρια, πέρα απ’ το σήμερα, στο μέλλον, όπως κοιτούσε ο ίδιος όταν μόνος έβαζε την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτό που σας προτείνω σήμερα, είναι να συνδυάσουμε τις παρακαταθήκες και τη σοφία αυτών των δύο μεγάλων δασκάλων. Να πατήσουμε γερά στις διαχρονικές αξίες μας, για να κάνουμε το μεγάλο άλμα στο αύριο. Να πατήσουμε γερά σε ό,τι βαθειά ελληνικό κουβαλάμε, μας ορίζει και μας στηρίζει, για να κάνουμε το μεγάλο άλμα στον κόσμο. Να στηριχτούμε στα καλύτερα στοιχεία της εθνικής μας ταυτότητας, για να κατακτήσουμε την οικουμενικότητα που μας αξίζει και που χρωστάμε στα παιδιά μας. Γιατί κάθε άλμα στηρίζεται σε στέρεο έδαφος και όσο πιο γερά πατάς, τόσο πιο μακριά φτάνεις.
Μην αποδέχεστε λοιπόν το δίλημμα, το ψεύτικο δίλημμα, αν πρέπει να κρατήσουμε τις διαχρονικές αξίες ή να ενστερνιστούμε σύγχρονες αντιλήψεις.
Πρέπει να κάνουμε και τα δύο. Οι διαχρονικές αξίες μας ορίζουν, οι σύγχρονες αντιλήψεις μας δείχνουν το μέλλον. Ο συνδυασμός των δύο μας δίνει ώθηση, μας δίνει δύναμη. Δεν διαλέγουμε ένα από τα δύο, συνδυάζουμε και τα δύο.
Αυτός είναι στην ουσία ο κοινωνικός φιλελευθερισμός και όσο σαφέστερα τον κατανοήσουμε και τον πιστέψουμε τόσο πιο αποφασιστική και αποτελεσματική αντιπολίτευση θα κάνουμε σήμερα και τόσο πιο αποτελεσματική κυβέρνηση θα ασκήσουμε αύριο.
Τόσο πιο πειστικά θα αντιμετωπίσουμε τα σημερινά προβλήματα. Και πώς θα απαντήσει κανείς σε μια απίστευτη ακυβερνησία που δημιουργεί μια κυβέρνηση χωρίς γενικούς γραμματείς; Στην αβεβαιότητα που δημιουργεί μια κυβέρνηση που αμφισβητεί κρίσιμες αποφάσεις που υπέγραψε η προηγούμενη – και για τους αγωγούς και για το Λιμάνι του Πειραιά.
Στη σύγχυση που δημιουργεί η κατάργηση υπουργείων με βαρύ συμβολικό φορτίο, όπως το Μακεδονίας-Θράκης, ή με κρίσιμο ρόλο στην οικονομία, όπως το Εμπορικής Ναυτιλίας. Και στην οργή που πυροδοτεί η αναισθησία, αλλά και η εκδικητικότητα των ανθρώπων της νέας κυβέρνησης στα παιδιά με τα STAGE.
Και τόσο πιο πειστικά θα αντιμετωπίσουμε τη φοροεπιδρομή που ετοιμάζει το ΠΑΣΟΚ, κυρίως στην επιβάρυνση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην αύξηση των εμμέσων φόρων, των πιο αντιλαϊκών φόρων, που ετοιμάζουν.
Γιατί αν πιεστούν κι άλλο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αυξηθεί η ανεργία και θα μειωθούν και τα δημόσια έσοδα. Κι αν αυξηθούν οι έμμεσοι φόροι και πληγούν πρωτίστως τα νοικοκυριά, τότε θα δείτε πολύ κόσμο να βρίσκεται πλέον στα όριά του.
Ας γνωρίζει σε όλα αυτά το ΠΑΣΟΚ ότι θα βρει την επόμενη ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, όποια κι αν είναι αυτή δυναμικά, μια γροθιά απέναντί του.
Κάποιος, φίλες και φίλοι, είπε ότι η Νέα Δημοκρατία δεν καλείται να διαλέξει αρχηγό, καλείται να διαλέξει μελλοντικό πρωθυπουργό. Συμφωνώ και υπερθεματίζω μάλιστα απολύτως.
Δεν καλούμαστε απλώς να διαλέξουμε αυτόν που θα μας ξαναφέρει στη διακυβέρνηση. Κάτι παραπάνω. Καλούμαστε να ξεκινήσουμε την επόμενη μεταπολίτευση. Να δώσουμε νέο όραμα σε όλο τον ελληνικό λαό και όχι μόνο στους ψηφοφόρους μας. Να προετοιμάσουμε την επόμενη φάση δημοκρατικής ωρίμανσης της ελληνικής κοινωνίας.
Όταν λέμε ότι θα κάνουμε τη δύναμη των ιδεών μας μαγνήτη για την ελληνική κοινωνία, τι νομίζετε ότι εννοούμε; Απλώς και μόνο να κερδίσουμε κάποιους ψηφοφόρους που μας έφυγαν πότε από εδώ και πότε από εκεί; Όχι βέβαια. Όχι μόνον αυτό.
Καλούμαστε με σημαία τον κοινωνικό φιλελευθερισμό να ανοιχτούμε παντού, να δώσουμε προοπτική σε όλους, να επηρεάσουμε όλες τις πολιτικές δυνάμεις, να ξαναγράψουμε την ατζέντα, όχι μόνο της τρέχουσας πολιτικής, αλλά και της κοινωνίας. Όχι μόνο στον χώρο των πολιτικών συσχετισμών, αλλά και στον χώρο των ιδεών.
Άλλωστε μόνον όποιος κερδίσει τη μάχη των ιδεών μπορεί να κερδίσει και τη μάχη της πολιτικής.
Να οραματιστούμε και να εμπνεύσουμε και να φέρουμε μια νέα, δημοκρατική Ελλάδα, όπου ίδιοι νόμοι θα ισχύουν και θα τηρούνται και για τους ισχυρούς και για τους απλούς πολίτες. Όπου η ισονομία δεν θα είναι άγνωστη λέξη, αλλά καθημερινή ρουτίνα.
Όπου οι ηγέτες δεν θα φοβούνται τους ψηφοφόρους τους και όπου τα κόμματα δεν θα φοβούνται τα μέλη τους. Όπου το κράτος δεν θα είναι δυνάστης του πολίτη.
Γιατί; Γιατί ο κοινωνικός φιλελευθερισμός θέλει το κράτος διαιτητή, ρυθμιστή των κανόνων που πρέπει να τηρούνται απ’ όλους προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, και εκεί διαφέρει από τον κρατισμό που προωθεί το κράτος-επιχειρηματία, αλλά και από τον νεοφιλελευθερισμό που θέλει το κράτος να μην κάνει τίποτα, να είναι απλώς «νυχτοφύλακας» και να βοηθάει τους ισχυρούς να γίνονται ισχυρότεροι σε βάρος των πολλών.
Όχι κράτος «νυχτοφύλακα», λοιπόν. Όχι κράτος-επιχειρηματία. Όχι κράτος-θεραπαινίδα των ισχυρών. Όχι κράτος-δυνάστη των αδυνάτων. Αλλά κράτος-ρυθμιστή, που να προστατεύει τον πολίτη και να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Αυτή, θυμηθείτε με, θα είναι η νέα μεταπολίτευση.
Με τη Νέα Δημοκρατία ξεκίνησε η πρώτη η μεταπολίτευση. Με τη Νέα Δημοκρατία θα ξεκινήσει και η νέα μεταπολίτευση. Ανταγωνιστικότητα παντού, αειφορία, διάχυση της ευημερίας παντού, ευκαιρίες σε όλους, ισχυρή μεσαία τάξη, κράτος-ρυθμιστής, ισονομία για όλους, ευκαιρίες για όλους.
Δεν θα κάνουμε λοιπόν μόνο ένα σύγχρονο, μεγαλύτερο, κεντροδεξιό κόμμα. Θα κάνουμε ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα αναγέννησης αυτής της χώρας. Και αυτό δεν θα το κάνουμε. Ήδη άρχισε.
Με την απόφαση άρχισε αυτό. Με την απόφαση να πάει η εκλογή του νέου Προέδρου στη βάση. Θα απευθυνθούμε σε εκατοντάδες χιλιάδες μέλη της Νέας Δημοκρατίας και θα τους ξαναφέρουμε ξανά κοντά μας.
Θα γράψουμε δεκάδες χιλιάδες νέα μέλη και θα μετατρέψουμε την ήττα σε αφετηρία ανάκαμψης και επανασυσπείρωσης.
Μόνο να πω – γιατί πολλοί το φέρνουνε με διαφορετικό τρόπο – στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ αυτή η εκλογή επιβλήθηκε από τα πάνω. Στην περίπτωση τη δικιά μας, το απαίτησε η βάση από κάτω και ευτυχώς εισακούστηκε η φωνή της και η μεγάλη πορεία ανάκαμψης της Νέας Δημοκρατίας έχει ήδη ξεκινήσει και αυτό είναι το πρώτο βήμα γιατί αμέσως μετά θα πρέπει να προχωρήσουμε σε συνέδριο θέσεων και αρχών, το αργότερο ως το Μάρτιο για να αναδιοργανωθούμε πλήρως.
Θα δώσουμε λόγο στα μέλη μας, στα λήψη των αποφάσεων, θα δώσουμε ρόλο στα μέλη μας στην ανάδειξη στελεχών, θα ενισχύσουμε τη δύναμη, το ρόλο, την ευθύνη των κομματικών οργάνων, φωνή στα μέλη, ρόλο στη βάση, ευθύνη στα στελέχη και δύναμη στα κομματικά όργανα, είναι οι βασικές αρχές της ανασυγκρότησής μας.
Αποφεύγω προσωπικά να μπω σε άλλες λεπτομέρειες. Αυτά θα λεχθούν στο προσυνεδριακό διάλογο μετά από συζήτηση γόνιμη και σε βάθος πριν καταλήξουμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. Και μία ακόμη βασική αρχή, η αλληλεγγύη ανάμεσά μας. Η προϋπόθεση και η σφραγίδα της ενότητας λέγεται αλληλεγγύη και η πηγή της δύναμής μας γιατί μπροστά στη δύναμη της αλληλεγγύης τα όπλα όλων των μεγάλων κοσμοθεωριών παθαίνουν αφλογιστία.
Και κάποια πράγματα ακόμα. Να αξιοποιήσουμε τη μεγάλη δεξαμενή δυναμικού των νέων ανθρώπων και βέβαια πάνω απ’ όλα της νεολαίας μας, της ΟΝΝΕΔ που κερδίζει εδώ και χρόνια πρωτιές συνεχώς σε όλους τους κοινωνικούς χώρους. Αλλά οι νέοι μας, να λέμε αλήθειες, δεν έχουν σημαντικό ρόλο σήμερα στις κομματικές οργανώσεις. Όπου και αν πας στην Ελλάδα, το βλέπεις αυτό.
Αυτή είναι αδικία για τη νεολαία μας, αλλά είναι πάνω απ’ όλα αδυναμία δική μας. Να αξιοποιήσουμε ακόμα τις γυναίκες που είναι μία ανεξάντλητη δεξαμενή ανθρώπινου δυναμικού που δεν θέλουμε τη συμμετοχή τους ως υποχρέωση ποσόστωσης αλλά ως αδιαμφισβήτητη δύναμη δημιουργίας στο Κόμμα, στην πολιτική και στην κοινωνία.
Τέλος, σε αυτή τη νέα αρχή ο πήχης του δημοσίου ήθους θα μπει ψηλά, πολύ ψηλά για να μην επαναληφθούν συμπεριφορές που πλήγωσαν την παράταξη, το στοίχημα του δημοσίου ήθους θα κερδίζεται καθημερινά και θα υπάρξει μηδενική ανοχή σε φαινόμενα που θα μας προσβάλλουν όλους και ας αφορούν πολύ λίγους.
Η αναφορά στο δημόσιο ήθος δεν είναι ηθικολογία είναι ουσιώδης προϋπόθεση πολιτικής αποτελεσματικότητας. Κανείς δεν απαιτεί από έναν πολιτικό να είναι αλάνθαστος αλλά όλοι απαιτούν να είναι ακέραιος. Η ακεραιότητα για τον απλό πολίτη είναι αρετή, για τον πολιτικό είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Ένας πολίτης αρκεί να είναι νόμιμος, ένας πολιτικός εκτός από νόμιμος οφείλει να είναι και ηθικός και ακέραιος. Τελεία και παύλα.
Και τώρα μαντεύω το επόμενο ερώτημά σας. Πως θα καταφέρουμε να ανατρέψουμε και να αντιστρέψουμε την κατάσταση από την πρόσφατη ήττα μας. Μόλις εκλέξουμε νέο αρχηγό θα πρέπει να στραφούμε σε αυτούς που χάσαμε και να τους φέρουμε πίσω.
Προσοχή όμως. Αν δείτε την πολιτική αριθμητική θα διαπιστώσετε ότι από το ένα εκατομμύριο ψηφοφόρων που χάσαμε ανάμεσα στο 2004 και στο 2009 πάνω από τους μισούς στράφηκαν στην αποχή, δεν πήγανε να ψηφίσουνε άλλο κόμμα, μας γύρισαν την πλάτη και έμειναν σπίτι τους.
Αυτοί οι άνθρωποι και είναι μισό εκατομμύριο δεν προσχώρησαν σε άλλες ιδέες, δεν πέρασαν σε άλλη παράταξη, δεν στήριξαν άλλο κόμμα, είναι περισσότεροι απ’ όσοι μας έφυγαν προς όλα τα άλλα κόμματα μαζί.
Αυτοί οι άνθρωποι παραμένουν κοντά στις ιδέες αλλά μας έχουν γυρίσει την πλάτη, πιθανόν γιατί νιώθουν προδομένοι, πιθανόν γιατί πιστεύουν ότι εμείς δεν υπερασπιστήκαμε τις ιδέες μας, πιθανόν γιατί βρήκανε -και είναι αλήθεια- τις περισσότερες φορές τις πόρτες μας κλειστές.
Μας εγκατέλειψαν, αλλά παραμένουν δίπλα μας και είναι οι περισσότεροι. Και αυτούς πρέπει, και οφείλουμε να φέρουμε πίσω, κατά προτεραιότητα. Το μπορούμε και να ξέρετε θα το κάνουμε, τότε θα κερδίσουμε και μόνο τότε και το μετακινούμενο ψηφοφόρο, ο οποίος συνήθως πάει σε όποιο μεγάλο κόμμα έχει τον αέρα της νίκης.
Για να κερδίσουμε δηλαδή αυτούς που πέρασαν απέναντι πρέπει προηγουμένως να κερδίσουμε όσους είναι δίπλα μας. Δεν μπορούμε να κυνηγάμε τους οριακούς ψηφοφόρους στις παρυφές μας όταν αδειάζουν οι δεξαμενές, οι μεγάλες δεξαμενές της δικής μας παράταξης.
Προσέξτε με παραδείγματα. Τι έγινε στις Ηνωμένες Πολιτείες; Στις προκριματικές εκλογές του 2008 για το χρίσμα του Δημοκρατικού Κόμματος. Η γερουσιαστής Χίλαρι Κλίντον υποστήριξε ότι έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στον ευκαιριακό, τον ταλαντευόμενο, τον οριακό ψηφοφόρο. Αυτόν που ψηφίζει πότε το ένα μεγάλο κόμμα, το Δημοκρατικό και πότε τους ρεπουμπλικάνους.
Πίστευε ότι η ίδια μπορούσε να προσελκύσει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον αυτόν τον μετακινούμενο ψηφοφόρο. Το ίδιο επιχείρημα υιοθέτησαν τότε τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης που ήταν με τους δημοκρατικούς και το περισσότερο μέρος των παραδοσιακών στελεχών του κόμματος.
Απέναντι στη Χίλαρι, ένας άλλος άγνωστος τότε Γερουσιαστής ο Ομπάμα, υποστήριξε κάτι διαφορετικό, ότι «δεν μπορούμε συνεχώς κυνηγώντας τον ευκαιριακό ψηφοφόρο να χάνουμε τον μόνιμο, ότι δεν μπορούμε κυνηγώντας τους ταλαντευόμενους να χάνουμε τους σταθερούς, δεν μπορούμε ψαρεύοντας στις όχθες του ποταμού να χάνουμε την κοίτη».
Τη συνέχεια νομίζω την ξέρουμε όλοι. Ο Ομπάμα κέρδισε και ύστερα θριάμβευσε και στις προεδρικές εκλογές. Η στρατηγική αυτή, προσέξτε: ενώνουμε την παράταξη, φέρουμε πίσω τους ψηφοφόρους που μας εγκατέλειψαν, βγάζουμε ελεύθερα το πρόσωπό μας, κάνουμε τις ιδέες μας σημαία και κερδίζουμε, είναι νικηφόρα στρατηγική. Αντίθετα, όταν κυνηγάμε μερίδες ψηφοφόρων πότε από δω και πότε από κει, είναι πιθανότερο ότι τελικά χάνουμε περισσότερους από όσους θα κερδίσουμε. Και δυναμική νίκης, αέρα νίκης, δεν αποκτάμε ποτέ.
Είναι σημαντικό λοιπόν να ανοίξουμε τα φτερά μας, να επεκτείνουμε την επιρροή μας, αλλά όχι και να μετακινηθούμε πολιτικά. Είμαστε Κεντροδεξιό Κόμμα, δεν θα μετακινηθούμε προς το ΠΑΣΟΚ για να κερδίσουμε ταλαντευόμενους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Τα μεγάλα κόμματα κερδίζουν πείθοντας την κοινωνία, όχι ξεγελώντας οριακές ομάδες της κοινωνίας.
Είμαστε Κεντροδεξιό Κόμμα, θα γίνουμε μεγαλύτερο, θα γίνουμε καλύτερο, πιο αποτελεσματικό, πιο λειτουργικό, πιο σύγχρονο, πιο ευρωπαϊκό Κεντροδεξιό Κόμμα. Δε θα γίνουμε ολίγον από απομίμηση του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ. ΠΑΣΟΚ υπάρχει ένα και μας φτάνει δεν χρειαζόμαστε δεύτερο.
Νεοδημοκράτες και Νεοδημοκράτισσες, όλοι οι υποψήφιοι Αρχηγοί και η Ντόρα και ο Παναγιώτης και ο Αντώνης και ο Δημήτρης μαζί με τον οποίον πολεμήσαμε παλέψαμε και πετύχαμε το άνοιγμα της εκλογής στη βάση και στον οποίον η παράταξη χρωστάει πάρα πολλά, όλοι έχουν να προσφέρουν και όλοι λένε και έχουν να πουν ακόμα περισσότερα ενδιαφέροντα πράγματα.
Κάποιος μπορεί να πει ότι λέμε και παραπλήσια πράγματα, αυτό βέβαια δεν είναι απολύτως ακριβές. Διαφορές υπάρχουν μεταξύ μας, μπορεί να μην είναι τεράστιες, ασφαλώς δεν είναι αγεφύρωτες, πάντως υπάρχουν, αλλιώς και η επιλογή δε θα είχε νόημα.
Διαλέξτε λοιπόν ποιος σας εκφράζει περισσότερο και ψηφίστε και σκεφθείτε ακόμη ανάμεσα στους τρεις ποιος μπορεί να αναδείξει ξανά τις διαχρονικές αξίες, να πετύχει τη σύνθεση αυτών των αξιών με τις πιο σύγχρονες φιλελεύθερες αντιλήψεις, να φέρει ασφαλέστερα πίσω τον πυρήνα των οπαδών που χάσαμε, ποιος μπορεί να εγγυηθεί καλύτερα ένα σύγχρονο κόμμα με ρόλο και λόγο στη βάση, χωρίς «φέουδα».
Ποιος μπορεί να εγγυηθεί καλύτερα την ενότητα, την ουσιαστική ενότητα στη βάση, χωρίς συμψηφισμούς και λεπτές ισορροπίες, ποιος μπορεί την επόμενη φορά όπου μπορεί να προκύψει κάποιο Σχέδιο Ανάν στο μέλλον να το αποκρούσει όπως έκανε ο Κώστας Καραμανλής το 2004, ποιος μπορεί την επόμενη φορά να εμπνεύσει και να πείσει καλύτερα πέραν από τα κομματικά του όρια. Ποιος μπορεί να κάνει τις ιδέες μας μαγνήτη στην κοινωνία και να οδηγήσει σε μια νέα μεταπολίτευση; Αναρωτηθείτε, σκεφθείτε, αποφασίστε.
Από πλευράς μου μόνο ένα πράγμα: Είτε διαλέξετε εμένα, είτε τη Ντόρα, είτε τον Παναγιώτη, αύριο θα είμαστε όλοι μαζί, γιατί η ενότητα του Κόμματος είναι πέρα και πάνω από κάθε συζήτηση. Αυτήν την ενότητα εγγυηθήκαμε και οι τρεις και την περιφρουρούμε, αυτή η ενότητα είναι πάνω απ΄ όλους μας. Γιατί εσείς, πάνω απ΄ όλα εσείς, εγγυάστε αυτήν την ενότητα.
Η μέγιστη ευθύνη μας είναι η ενότητα και η μέγιστη εγγύησή μας για το μέλλον είναι η ενότητα. Γι΄ αυτό και ανεξαρτήτως από ποιον θα επιλέξετε, βοηθήστε να ανοίξει το κόμμα τα φτερά του, να φέρετε τα μέλη μας να ψηφίσουν, να τα εμψυχώσετε. Κάθε ένας παραπάνω που θα ψηφίσει στις 29 Νοεμβρίου μας φέρνει πιο κοντά στην αναγέννηση, μας δίνει περισσότερη δύναμη, μας εμπνέει περισσότερη ελπίδα.
Νεοδημοκράτες και Νεοδημοκράτισσες, κ. Πρόεδρε,
Την αγάπη τη δικιά μου και την αγάπη όλων την ξέρετε. Θέλω να πω μόνον τελειώνοντας, διάλεξα για δικό μου έμβλημα αν θέλετε της υποψηφιότητάς μου τη λέξη «ελπίδα» και σήμερα σας μίλησα για ελπίδα.
Ας γίνει μέσα από την ενότητά μας, μέσα από την υπόσχεσή μας για αναδιάταξη οργάνωσης και ιδεών, ας γίνει μέσα από τον αντιπολιτευτικό μας λόγο η ελπίδα πανταχού παρούσα, σύμμαχος ισχυρός, ένεση τόνωσης στα δίκαια που υπερασπιζόμαστε για τον τόπο, για το λαό, για τη νεολαία του.
Μαζί με την αλληλεγγύη ας γίνει η ελπίδα μια ανιδιοτελής χειρονομία του καθενός μας προς το διπλανό του κι όταν αλλάξουμε, όταν πετύχουμε όλα όσα έχουμε δεσμευθεί, τότε η ελπίδα θα γίνει βεβαιότητα νίκης.
Βοηθήστε να μεταδώσουμε την ελπίδα σε όλους τους Έλληνες, γίνετε μαζί με όλους μας κήρυκες αυτής της ελπίδας, για να κάνουμε ξανά τη Νέα Δημοκρατία την ελπίδα της Ελλάδας, ώστε να φτιάξουμε μαζί την Ελλάδα της ελπίδας.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, είναι μεγάλη η συγκίνησή μου.